Τα τελευταία οκτώ χρόνια υπήρξαν αρκετοί στην Ήπειρο που είχαν κηρύξει ανένδοτο στον αγωγό φυσικού αερίου. Με πρόσχημα τις περιβαλλοντικές ανησυχίες και τις οικολογικές ευαισθησίες, είτε από άγνοια, είτε από πραγματική ανησυχία ξεσηκώθηκε μία θύελλα αντιδράσεων. Καταστρέφεται η παραθαλάσσια ζώνη, ανακόπτεται κάθε τουριστική ανάπτυξη, ήταν τα δύο βασικά επιχειρήματα.
Στη θύελλα αυτή ναυάγησαν ψύχραιμες φωνές, οι οποίες κινδύνευσαν να χαρακτηριστούν και ως προδοτικές των συμφερόντων του τόπου.
Το φυσικό αέριο θα άλλαζε άπαξ την κατάσταση στην Ήπειρο. Και τώρα η Ήπειρος είναι η μοναδική Περιφέρεια της χώρας που μένει εκτός κάθε σχεδιασμού. Προφανώς ο κίνδυνος της περιβαλλοντικής καταστροφής αποφεύχθηκε και οι προοπτικές τουριστικής ανάπτυξης προβάλλουν μπροστά μας….
Ουσιαστικά το ζήτημα του ελληνοιταλικού αγωγού φυσικού αερίου είχε ναυαγήσει εδώ κι ένα χρόνο. Παρά τις χλιαρές προσπάθειες να κρατηθεί το έργο ζωντανό, αυτές ήταν περισσότερο για τις εντυπώσεις και λιγότερο για την ουσία.
Και τυπικά ο αγωγός αυτός περνά οριστικά στα αζήτητα σε λίγες ημέρες. Στις 13 Φεβρουαρίου θα γίνει η υπογραφή της διακυβερνητικής συμφωνίας Ελλάδας-Ιταλίας-Αλβανίας για την υλοποίηση του αγωγού Transadriatic Pipeline (TAP), ο οποίος διασχίζει μεγάλο μέρος της Ελλάδας, παρακάμπτει όμως την Ήπειρο, εισέρχεται από την Καστοριά στο Αλβανικό έδαφος κι από κει διασυνδέεται με την Ιταλία.
Αφετηρία και των δύο αγωγών –ελληνοιταλικού και TAP- είναι τα κοιτάσματα Σαχ Ντενίζ στο Αζερμπαϊτζάν. Από κει ξεκίνησε ένα σκληρό διπλωματικό πόκερ το οποίο παίζονταν τα τελευταία τρία χρόνια, όταν ακόμη στην Ελλάδα συζητούσαμε για την Πέρδικα, στο Σταυρολιμένα και το Φλωροβούνι, απορρίπτοντας την μία θέση μετά την άλλη.
Φυσικά δεν είναι αυτοί οι λόγοι που οδήγησαν στην ακύρωση του ελληνοιταλικού αγωγού φυσικού αερίου, που σε όλα τα στάδια των διεθνών διαπραγματεύσεων είχε το προβάδισμα, καθότι είχε όλες τις αδειοδοτήσεις. Το έργο καθυστέρησε να προχωρήσει και η χαριστική βολή ήρθε εδώ και πολλούς μήνες όταν η ΒΡ έγειρε την πλάστιγγα υπέρ του ΤΑΡ καθώς η ιταλική Edison, μέλος της κοινοπραξίας του ITGI, αρνήθηκε να προσφέρει επιπλέον χωρητικότητα, ενώ υπήρξε και διαφωνία επί των τιμών που ζητούσε το Σαχ Ντενίζ. Ο αγωγός ITGI θα μετέφερε αζέρικο αέριο στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας-Ελλάδας-Ιταλίας. Το κόστος υπολογίζονταν σε 1,14 δισ. ευρώ και οι βασικοί μέτοχοι, η ελληνική ΔΕΠΑ και η ιταλική Edison, οι οποίες είχαν συστήσει την ΠΟΣΕΙΔΩΝ ΑΕ.
Ο άλλος αγωγός ο TAP, από την χώρα μας θεωρούνταν ως ανταγωνιστικός του ελληνοιταλικού. Σε αυτόν συμμετέχουν η νορβηγική Stat Oil, η ελβετική EGL και η γερμανική E.ON. Η δυνατότητα μεταφοράς φυσικού αερίου είναι ανάλογη με αυτή του ITGI (10-12 δισ. κυβικά μέτρα) αλλά ο αγωγός καταλήγει στην Αδριατική μέσω Αλβανίας.
Αυτό ήταν ένα ακόμη στοιχείο που προβλημάτιζε επί μακρόν την ελληνική πλευρά.
Με τον ελληνοιταλικό όμως να έχει χάσει το πρόκριμα που είχε και το παιχνίδι στη διεθνή σκακιέρα να γίνεται ιδιαίτερα σκληρό, η Ελλάδα προχωρά στην αναθεώρηση ενός σχεδίου που υποστηρίχθηκε με πάθος επί μακρόν. Και ο νέος σχεδιασμός τη μόνη περιοχή που αφήνει εκτός φυσικού αερίου είναι η Ήπειρος. Αλλά ποιος νοιάζεται…. Ή αν νοιάζεται κάποιος είναι πια πολύ αργά…
