Το 50% των πολιτών κινδυνεύει να βρεθεί στο οικονομικό περιθώριο, καθώς δεν καλύπτει φορολογικές υποχρεώσεις, χρωστάει δάνειο και αγοράζει αγαθά χαμηλότερης ποιότητας, σύμφωνα με έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία, επτά στους δέκα καταναλωτές έχουν περιορίσει ακόμη και την αγορά ειδών διατροφής, ενώ τέσσερις στους 10 αγοράζουν προϊόντα χαμηλότερης ποιότητας. Παράλληλα, σχεδόν το 50% παραδέχεται ότι θα αγόραζε προϊόντα χωρίς απόδειξη, προκειμένου να ωφεληθεί.
«Το ένστικτο της επιβίωσης σε αναγκάζει να έχεις συμπεριφορές που σε άλλη περίπτωση δεν θα είχες. Με αλυσίδες, χειροπέδες και απειλές δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν τέτοια φαινόμενα» δήλωσε για το ζήτημα των αποδείξεων το πρωί της Πέμπτης ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Δ. Ασημακόπουλος στον ΒΗΜΑ 99,5. Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, το 93,1% των νοικοκυριών, είχε σημαντική μείωση των εισοδημάτων μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Ο μέσος όρος μείωσης του οικογενειακού εισοδήματος σε σχέση με 3 χρόνια πριν καταγράφεται στο 38%.
Ουσιαστικά, βρισκόμαστε μπροστά στην παγίωση μιας οικονομικής κατάστασης για τα νοικοκυριά που μας οδηγεί στην «οικονομία – κοινωνία του 50%», ωθώντας στο περιθώριο και τα όρια επιβίωσης το υπόλοιπο μισό του πληθυσμού, σημειώνεται.
Δραματική εικόνα παρουσιάζεται σε σχέση με τα ποσοστά απασχόλησης. Σχεδόν το 40% των νοικοκυριών έχουν στην οικογένεια ένα τουλάχιστο άτομο σε ανεργία. Συνακόλουθα, οι συντάξεις αποτελούν για το 40% των νοικοκυριών την κυριότερη πηγή εισοδήματος.
Το 50% των νοικοκυριών αντιμετωπίζει πλέον σοβαρές οικονομικές δυσκολίες, αφού για την κάλυψη των βασικών υποχρεώσεων αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει πόρους από πηγές πέραν του τρέχοντος εισοδήματος- δανεισμό από φίλους/συγγενείς, κάρτες, αποταμίευση.
Το 40% περίπου των νοικοκυριών, λόγω της απομείωσης των εισοδημάτων, ανέφερε ότι έχει καθυστερημένες οφειλές, μεγαλύτερο μέρος των οποίων αφορά τις πάγιες ανάγκες του νοικοκυριού (φως, νερό, ενέργεια), τις οφειλές προς εφορία και τις δανειακές υποχρεώσεις.
Δραματική επίπτωση έχει επέλθει στις καταναλωτικές συνήθειες. Σχεδόν το 70% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έχει κάνει περικοπές ακόμη και στα είδη διατροφής (το ποσοστό φθάνει ακόμη και το 80% για εισοδήματα έως 10.000 ευρώ). Επιπλέον, το 80% έχει κάνει περικοπές στις μετακινήσεις, το 92% στις δαπάνες ένδυσης – υπόδησης και το 83,2 στη θέρμανση του νοικοκυριού. Σχεδόν το 90% του πληθυσμού έχει κάνει περικοπές σε ό, τι αναφέρεται ως δαπάνες για «διασκέδαση και διαχείριση ελεύθερου χρόνου» (εστιατόρια, καφέ, σινεμά, ταξίδια, αρτοποιεία). Επιπλέον, το 42,5% των νοικοκυριών δήλωσε ότι αγοράζει προϊόντα χαμηλότερης ποιότητας.
Η άμβλυνση της φορολογικής συνείδησης επιτείνεται λόγω της οικονομικής δυσπραγίας και της ανάγκης για επιβίωση, σημειώνεται στην έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ. Συγκεκριμένα, το 47% των νοικοκυριών παραδέχεται ότι μπορεί και να μη λάμβανε απόδειξη προκειμένου να επιβαρυνθεί λιγότερο.
Παράλληλα, από τα ποιοτικά χαρακτηριστικά παρατηρείται επίσης μεγάλη αστάθεια όσον αφορά τη συμπεριφορά του 52% που προς το παρόν επιθυμεί τη φορολογική ευταξία. Το 49% αποδοκιμάζει την υιοθέτηση πολιτικής κοινωνικού αυτοματισμού για τη δυνατότητα μη πληρωμής σε περιπτώσεις μη έκδοσης αποδείξεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, η αγορά οδηγείται σε μια παρατεταμένη «ετήσια χειμερία νάρκη». οι καταναλωτές σε μεγάλο ποσοστό (68,8%) αναμένουν τις εκπτώσεις προκειμένου να κάνουν τις αγορές τους. Τούτο σηματοδοτεί για το εμπόριο μια νεκρή, αγοραστικού ενδιαφέροντος, περίοδο πέραν των 10 μηνών.
Αυτό που προκύπτει, είναι ότι οι καταναλωτές σαφέστατα και δεν αναζητούν περισσότερο χρόνο για έρευνα αγοράς αλλά ενδιαφέρονται για οικονομικές και συμφέρουσες λύσεις. Όπως σημειώνει η ΓΣΕΒΕΕ, τα στοιχεία αναδεικνύουν το έωλο της επιχειρηματολογίας (τουλάχιστον για τα επόμενα 3 χρόνια) σχετικά με τη διεύρυνση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων (Κυριακές).