Το «ταμείο» του 1.5 δις ευρώ που επιδιώκουν να δημιουργήσουν τα συναρμόδια υπουργεία για την χρηματοδότηση των τεσσάρων οδικών αξόνων, η τύχη των οποίων παραμένει μετέωρη θέτει εκτός ΕΣΠΑ δεκάδες έργα της Ηπείρου τα οποία δεν παρουσιάζουν νομικές δεσμεύσεις.
Από τη μία η υψηλή υπεδέσμευση που παρουσιάζει το πρόγραμμα και από την άλλη η αθέτηση της συμφωνίας που είχε περιληφθεί στην αναθεώρηση του 2012 να περάσει στο τομεακό πρόγραμμα το έργο Καρτέρι Πάργα αφήνοντας έτσι τη δυνατότητα να χρηματοδοτηθούν άλλες παρεμβάσεις με το ιδιαίτερα υψηλό κονδύλι των 45 εκατομμυρίων ευρώ, όπως και οι περικοπές που πρέπει να υποστούν τα προγράμματα για να εξευρεθεί το 1,5 δις ευρώ για τους τέσσερις αυτοκινητόδρομους, δημιουργούν αναμφίβολα προβληματισμό και οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η περιφέρεια καλείται για μία ακόμη φορά να πληρώσει τα σπασμένα του αθηνοκεντρικού κράτους.
Η αναθεώρηση του ΕΣΠΑ, αποτελεί δυσάρεστη έκπληξη και για την περιφέρεια Ηπείρου η οποία λόγω των υψηλών επιδόσεων είχε κάθε λόγο να ελπίζει ότι θα καταφέρει να χρηματοδοτήσει μία σειρά έργων από τις υπερδεσμεύσεις του προγράμματος.
Η άρνηση του Υπουργείου να υλοποιήσει την συμφωνία για μεταφορά του δρόμου Καρτέρι Πάργα στο τομεακό πρόγραμμα δημιουργεί ούτως ή άλλως ασφυξία. Πέραν αυτού, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες το Υπουργείο θέλει να μετακυλήσει στο Περιφερειακό Πρόγραμμα ένα ακόμη μεγάλο έργο που εκτελείται στην Ήπειρο. Πρόκειται για τον κόμβο Αγίου Δημητρίου στην Άρτα, με προυπολογισμό άνω των δέκα εκατομμυρίων ευρώ. Μία τέτοια εξέλιξη θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο το πρόγραμμα.
Πέραν αυτού το μεγάλο κούρεμα στα έργα του ΕΣΠΑ προέρχεται από την απόφαση να διατεθεί ποσό 1,5 δις για τη χρηματοδότηση των τεσσάρων αυτοκινητοδρόμων.
Έτσι σύμφωνα με την τελευταία εγκύκλιο αλλά και την αναθεώρηση που έχει κατατεθεί στις Βρυξέλλες, έργα που δεν παρουσιάζουν νομικές δεσμεύσεις βγαίνουν εκτός ΕΣΠΑ και όσα κριθούν επιλέξιμα θα προχωρήσουν κατά τη νέα προγραμματική περίοδο.
Σήμερα στο Περιφερειακό Πρόγραμμα της Ηπείρου, οι ενταγμένες πράξεις για τις οποίες δεν έχει αναληφθεί καμία νομική δέσμευση ανέρχονται σε 55
με προϋπολογισμό 73,6 εκατομμυρίων.
Από το σύνολο αυτό, η Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή, θεωρεί ότι οι δεκατέσσερις, με προϋπολογισμό 42,7 εκατομμύρια, είναι επιλέξιμες για τη νέα προγραμματική περίοδο και έχει προτείνει τη μεταφορά τους στο ΣΕΣ.
Για 35 πράξεις προϋπολογισμού 19,4 εκ€ που βρίσκονται σε τελικό στάδιο συμβασιοποίησης και προλαβαίνουν να ολοκληρωθούν μέχρι 31/12/2015, προτείνεται να παραμείνουν στο ΕΠ.
Τρεις πράξεις προϋπολογισμού 11,1 εκ€, για τις οποίες υπάρχει όρος στο σύμφωνο αποδοχής ότι θα επαναξιολογούνται σε κάθε στάδιο, προτείνεται να απενταχθούν εάν δεν αναληφθεί η νομική δέσμευση μέχρι τις 31/12/2013, διότι δεν προλαβαίνουν να ολοκληρωθούν μέχρι 31/12/2015 και με τα σημερινά δεδομένα δεν είναι επιλέξιμες στο ΣΕΣ.
Τέλος τρία έργα δεν είναι πλέον επιλέξιμα λόγω των αλλαγών που επέφερε το σχέδιο Αθηνά στο χώρο του Πανεπιστημίου.
Για μία ακόμη προγραμματική περίοδο λοιπόν η Ήπειρος καλείται να θυσιάσει έργα και χρήματα από το δικό της ταμείο (το οποίο από το ΕΣΠΑ ήταν κι εξαιρετικά περιορισμένο αφού τη μερίδα του λέοντος τη διαχειρίστηκαν τα Υπουργεία) προκειμένου να συνδράμει τα μεγάλα εθνικά έργα. Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί και στο Γ’ ΚΠΣ όταν από το Περιφερειακό Πρόγραμμα μεγάλα ποσά έφυγαν τότε για τη χρηματοδότηση της Εγνατίας Οδού.
Με την διαφορά ότι η Εγνατία κατασκευάζονταν ενώ η Ιόνια Οδός και ο Ε65 παραμένουν ακόμη σχέδια επί χάρτου…
