Το Σκαμνέλι είναι ένα από τα χωριά του κεντρικού Ζαγορίου, βρίσκεται 54 χιλιόμετρα βόρεια των Ιωαννίνων και φέρει όλα τα χαρακτηριστικά της περιοχής. Είναι χτισμένο στις παρυφές της Τύμφης, δίπλα στην τοποθεσία Γυφτόκαμπος.
Η περιοχή κατοικούνταν από την προϊστορική περίοδο, σε αυτό μαρτυρούν και τα αρχαία (λεγόμενα πελασγικά) τείχη που βρίσκονται σε μικρή απόσταση από το Σκαμνέλι.
Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής το χωριό πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς, ως αποτέλεσμα σήμερα να έχει χάσει μέρος της παραδοσιακής του εικόνας. Παρόλα αυτά υπάρχουν αρκετά παλιά αρχοντικά, λιθόκτιστα μονοπάτια και πλατείες. Ο ναός των Αγίων Αποστόλων κτισμένος το 1793, δεσπόζει στην κεντρική πλατεία (μεσοχώρι).
Οι κάτοικοί του, την εποχή της ζαγορίσιας μετανάστευσης ταξίδευαν κατά κύριο λόγο στη Ρωσία και τη Βλαχιά, ενώ από αυτούς διακρίθηκαν πολλοί ευεργέτες και δωρητές. Ανάμεσα σε αυτούς συγκαταλέγονται τα αδέρφια Δημήτριος και Χριστόδουλος Σαϊτζής, οι οποίοι ταξίδεψαν στη Μολδαβία και με χρήματά τους κατασκευάστηκε το 1793 ο ιερός ναός που είναι αφιερωμένος στους Αγίους Αποστόλους, Πέτρο και Παύλο, στο κέντρο του χωριού. Από τους απόδημους Σκαμνελίτες ξεχωρίζει η προσωπικότητα του Εθνικού ευεργέτη Βαρόνου Σίνα που έζησε στη Μοσχόπολη. ενώ άλλη εξέχουσα προσωπικότητα υπήρξε ο Αδάμ Γοργίδας, γιατρός ο οποίος έζησε κατά τους χρόνους του Αλή πασά, υπήρξε μέλος της Φιλικής Εταιρείας και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Βουδαπέστης.
Το Σκαμνέλι κάηκε το 1912 στα πλαίσια των μαχών για την απελευθέρωση της Ηπείρου, με αποτέλεσμα, μέρος της αρχιτεκτονικής του, να μην έχει διασωθεί. Παρόλα αυτά η πλακόστρωτη πλατεία του χωριού με τον βαθύσκιωτο πλάτανο, τ’ αρχοντικά Θεοδοσίου, Γενναδίου, Κυπαρίσσου και Φραγκούλη, οι μικρές πλατείες με τα λιθόστρωτα καλντερίμια και η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, αποτελούν σημαντικό πολιτισμικό κομμάτι του τοπικού πολιτισμού. Το Σκαμνέλι διαθέτει κατάλληλη υποδομή για διανυκτέρευση και φαγητό ενώ το ετήσιο πανηγύρι του πραγματοποιείται ανήμερα της Αγίας Παρασκευής, στις 26 Ιουλίου.
Πάνω από το δρόμο Τσεπελόβου – Σκαμνελίου, σε βραχώδη πλαγιά, βρίσκεται η μονή της Αγίας Παρασκευής Σκαμνελίου μονόκλιτη βασιλική, σε απόσταση 15΄ με τα πόδια.
Η Μονή ιδρύθηκε το 1697, και σώζεται μόνο το καθολικό της με αξιόλογες αγιογραφίες (1773) του Καπεσοβίτη Αναστασίου. Η Μονή γνώρισε ιδιαίτερη άνθιση και είχε ιδιαίτερη πνευματική ακτινοβολία στην ευρύτερη περιοχή του Ζαγορίου ενώ σήμερα σώζεται μέρος της μεγάλης βιβλιοθήκης της στην κεντρική εκκλησία της Παναγίας του Σκαμνελίου. Αξιόλογη επίσης Μονή είναι αυτή του Αγίου Νικολάου, η οποία ιδρύθηκε το 1683 και βρίσκεται στην είσοδο του χωριού. Από τη Μονή μονόκλιτη βασιλική σώζεται σήμερα το καθολικό της, αγιογραφίες καθώς και ερειπωμένα κελιά.
