Γράφει: Αντώνης Μπέζας
Σε τέτοιες συνθήκες σοβαρής κρίσης, σαν αυτές που ζει η χώρα μας πρέπει όλοι να προσεγγίζουμε με υπευθυνότητα τα ζητήματα της οικονομίας, να μιλούμε καθαρά στους πολίτες και να λέμε την αλήθεια με το όνομά της και όχι την αλήθεια από την οπτική γωνία που μας συμφέρει πολιτικά. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις έχουν κλείσει μέχρι σήμερα και για κάθε μαγαζί που κλείνει σήμερα, η ανάκαμψη, που τόσο έχουμε ανάγκη, γίνεται πιο δύσκολη αύριο.
Η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα αργοπεθαίνει και μαζί της συμπαρασύρει ολόκληρη την οικονομία και χιλιάδες ανθρώπους στην ανεργία, καθώς η αγορά έχει στεγνώσει από ρευστό και οι τράπεζες αδυνατούν να δανείσουν ακόμα και τις ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Την ίδια στιγμή, το κράτος δεν πληρώνει τις υποχρεώσεις του στον ιδιωτικό τομέα, ενώ ζητά από τον ιδιωτικό τομέα να είναι απόλυτα συνεπής απέναντι στο κράτος.
Αυτό που περιέγραψα, το βασικό δηλαδή πρόβλημα της ρευστότητας, αν δεν αποκατασταθεί, δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε τίποτε άλλο. Αν αποκαταστήσουμε την ρευστότητα στην οικονομία, η αγορά δεν θα πέσει σε ακόμα βαθύτερο τέλμα. Αν στηρίξουμε την ρευστότητα της οικονομίας, μαζί βέβαια με διαρθρωτικές αλλαγές και μέτρα ανάπτυξης, θα σπάσουμε τον φαύλο κύκλο της ύφεσης. Και η ύφεση πρέπει να σπάσει, γιατί η ύφεση δεν επιτρέπει να φανούν οι περικοπές στο έλλειμμα. Δεν επιτρέπει να αυξηθούν τα έσοδα. Η ύφεση δεν επιτρέπει να γίνουν αποκρατικοποιήσεις, ώστε να φέρουν χρήματα στο δημόσιο ταμείο. Η ύφεση δεν επιτρέπει να αξιοποιηθεί η ακίνητη περιουσία του δημοσίου. Η ύφεση παραλύει τα πάντα και οδηγεί την κοινωνία στην απόγνωση και την έκρηξη.
Στην προσπάθεια για την ανάταξη της οικονομίας τεράστιο και καθοριστικό ρόλο έχουν οι τράπεζες. Το τραπεζικό σύστημα, παρά τις στρεβλώσεις του και την αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου του στο παρελθόν, είναι το κυκλοφοριακό σύστημα της οικονομίας, αφού μέσω αυτού διοχετεύεται η ρευστότητα στην αγορά. Η οικονομία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το τραπεζικό σύστημα, ενώ το τραπεζικό σύστημα χωρίς χρήματα, είναι σαν βρύση χωρίς νερό. Γι αυτό είναι επείγον να επουλώσουμε τις πληγές και να κινηθούμε χωρίς καθυστερήσεις σε έξυπνες και βιώσιμες λύσεις. Για τις τράπεζες, αλλά κυρίως, μέσω των τραπεζών, για την πραγματική οικονομία και για την προστασία των καταθέσεων των πολιτών.
Οι τράπεζες, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν λειτουργούν κατά κύριο λόγο με δικά τους κεφάλαια. Λειτουργούν κυρίως με ξένα κεφάλαια τα οποία είναι δανειακά. Είτε προέρχονται από τις καταθέσεις, είτε προέρχονται από την έκδοση ομολόγων, είτε από την διατραπεζική αγορά. Αυτά τα δανειακά κεφάλαια, είναι που οι τράπεζες δανείζουν στον πραγματικό τομέα της οικονομίας και ασκούν την δραστηριότητά τους. Το μεγάλο ζήτημα που προέκυψε σε σχέση με τις τράπεζες είναι ότι λόγω της υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, υποβαθμίστηκε και η πιστοληπτική ικανότητα των τραπεζών για την άντληση τέτοιων δανειακών κεφαλαίων. Ταυτόχρονα, είχαν τις ζημιές από το κούρεμα των ομολόγων του δημοσίου, ενώ λόγω της οικονομικής κρίσης και της αβεβαιότητας, είχαν επίσης και ραγδαία αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων καθώς και μεγάλη εκροή καταθέσεων.
Αυτό το ζήτημα, προσπαθεί να αντιμετωπίσει η ανακεφαλαιοποίηση. Και προσπαθεί να το αντιμετωπίσει όχι μέσω της θωράκισης της ρευστότητας των τραπεζών αλλά μέσω της θωράκισης της φερεγγυότητας, της αξιοπιστίας και της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος. Ώστε να αποκτήσουν οι τράπεζες την απαιτούμενη κεφαλαιακή επάρκεια, η οποία επάρκεια θα δώσει με τη σειρά της στις τράπεζες τη δυνατότητα να αντλήσουν δανειακά κεφάλαια, τα οποία θα πρέπει να διοχετεύσουν για την ανάπτυξη της οικονομίας, δηλαδή των επιχειρήσεων και των ιδιωτών, λειτουργώντας παράλληλα ανακουφιστικά για τους εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες.
Η ολοκλήρωση επομένως της ανακεφαλαιοποίησης των πιστωτικών ιδρυμάτων είναι προτεραιότητα. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Δεν υπάρχει παγκοσμίως εναλλακτικό μοντέλο που να διασφαλίζει ότι οι τράπεζες θα συνεχίσουν στην περίοδο της κρίσης να λειτουργούν αποτελεσματικά και να επιτελούν το ρόλο τους, ενισχύοντας με ρευστότητα την αγορά και προστατεύοντας τους καταθέτες. Ο δρόμος που έχουμε μπροστά μας, έχει έναν προορισμό. Ο προορισμός αυτός λέγεται εθνική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Ανάπτυξη και ανασυγκρότηση όχι όμως με ευχές και άδειες ρητορείες αλλά με έργα και παρεμβάσεις.
*Ο βουλευτής Θεσπρωτίας της ΝΔ και πρώην υφυπουργός Οικονομικών Αντώνης Μπέζας, είναι σήμερα πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Η ΑΞΙΑ»)
