«Πράσινο φως» για την έξοδο της Ελλάδας από την ενισχυμένη εποπτεία άναψε και επίσημα το Eurogroup, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως στις 20 Αυγούστου κλείνει μια περίοδος προκλήσεων που ξεκίνησε το 2010.
Παράλληλα, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ενέκριναν την εκταμίευση μιας ακόμα δόσης ύψους 748 εκατ. ευρώ, μέρος των μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, με βάση και τα συμπεράσματα της 14ης έκθεσης αξιολόγησης της χώρας σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας.
Η ανακοίνωση του Eurogroup
«Mετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM για την Ελλάδα το 2018, οι ελληνικές αρχές δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν όλες τις βασικές μεταρρυθμίσεις που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος ESM και να διασφαλίσουν τη διασφάλιση των στόχων των σημαντικών μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκαν. Το Eurogroup χαιρέτισε αυτή τη δέσμευση καθώς και την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ενεργοποιήσει την ενισχυμένη επιτήρηση σύμφωνα με τα άρθρα 2 και 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 472/2013. Το Eurogroup συμφώνησε ότι οι τριμηνιαίες εκθέσεις υπό ενισχυμένη επιτήρηση θα χρησιμεύσουν ως βάση για να συμφωνήσει το Eurogroup για την επιστροφή των ισοδύναμων ποσών εισοδήματος SMP-ANFA και την ακύρωση του αυξημένου επιτοκιακού περιθωρίου για το EFSF.
Σήμερα, το Eurogroup συζήτησε την πρόοδο της Ελλάδας στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και τις μακροοικονομικές προοπτικές της, με βάση τη 14η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύθηκε στις 23 Μαΐου 2022.
Μετά από μια ισχυρή ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας το 2021, οι εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής δείχνουν τη συνέχιση της ανάκαμψης μετά την πανδημία, αν και με κάπως βραδύτερο ρυθμό από τον αναμενόμενο, λόγω των επιπτώσεων της ρωσικής στρατιωτικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας και των υψηλότερων τιμών της ενέργειας. Η ανάπτυξη αναμένεται να ωθηθεί κυρίως από τις επενδύσεις και σε μικρότερο βαθμό από την κατανάλωση και τις καθαρές εξαγωγές. Η ανάπτυξη ενισχύεται επίσης από τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και από μια συνολική υποστηρικτική δημοσιονομική πολιτική φέτος.
Επίσης, το Eurogroup χαιρετίζει τις περαιτέρω μεταρρυθμίσεις που έχουν επιτευχθεί από τη δημοσίευση της τελευταίας έκθεσης στις 23 Φεβρουαρίου 2022. Ειδικότερα, χαιρετίζουμε την εκπλήρωση των ειδικών δεσμεύσεων στον τομέα της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών, της φορολογίας ακινήτων, των επιδομάτων αναπηρίας, των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων και δικαιοσύνης, και η συμφωνία για την παράταση της εντολής του Ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Επιπλέον, η Ελλάδα ολοκλήρωσε επίσης ευρύτερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένων των δημοσίων συμβάσεων και με τη δημιουργία τμήματος Στατιστικής Δικαιοσύνης στο υπουργείο Δικαιοσύνης.
Στο πλαίσιο αυτό, το Eurogroup χαιρετίζει την εκτίμηση των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων ότι, παρά τις οικονομικές επιπτώσεις των νέων κυμάτων της πανδημίας και τις νέες προκλήσεις που θέτει η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η Ελλάδα έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να εκπληρώσει τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις της και ότι υπάρχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να επιβεβαιωθεί η αποδέσμευση της έβδομης δόσης μέτρων για το χρέος που υπόκειται σε πολιτική. Με την επιφύλαξη της ολοκλήρωσης των εθνικών διαδικασιών, η Ομάδα Εργασίας του Eurogroup και το Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) αναμένεται να εγκρίνουν τη μεταφορά ισοδύναμων ποσών εισοδήματος SMP-ANFA και τη μείωση στο μηδέν του αυξητικού τόκου για ορισμένα δάνεια του EFSF, συνολικής αξίας 748 εκατ. ευρώ.
Η παρατεταμένη αβεβαιότητα που σχετίζεται με την πανδημία καθώς και η αστάθεια στον πλανήτη που δημιουργήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία υπογραμμίζουν την ανάγκη να συνεχιστεί η αποφασιστική αντιμετώπιση των υπαρχόντων μεσοπρόθεσμων κινδύνων και προκλήσεων που προσδιορίζονται στη 14η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, συμπεριλαμβανομένου του δημόσιου χρέους, των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs), ανεργία και ενίσχυση του αναπτυξιακού δυναμικού.
Ως εκ τούτου, χαιρετίζουμε τη δέσμευση των ελληνικών αρχών να συνεχίσουν τη διαδικασία μεταρρυθμίσεων και να ολοκληρώσουν όποια στοιχεία εκκρεμούν.
Το Eurogroup χαιρετίζει την εκτίμηση της Επιτροπής ότι η επιτυχής υλοποίηση του μεγαλύτερου μέρους των δεσμεύσεων και η αποτελεσματική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων βελτίωσαν την ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας και ενίσχυσαν τη χρηματοπιστωτική της σταθερότητα, μειώνοντας έτσι σημαντικά τους κινδύνους δυσμενών δευτερογενών επιπτώσεων σε άλλα μέλη κράτη της Ευρωζώνης.
Το Eurogroup σημειώνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να παρατείνει την ενισχυμένη εποπτεία μετά τη λήξη της στις 20 Αυγούστου 2022. Η λήξη της ενισχυμένης εποπτείας, η εφαρμογή των μεταρρυθμιστικών δεσμεύσεων, η πλήρης αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ και η κατάργηση των capital controls κλείνουν μια περίοδο προκλήσεων από το 2010 που χαρακτηρίστηκε από αυξημένη διεθνή εστίαση στις ελληνικές οικονομικές πολιτικές και θα ολοκληρώσει την επιστροφή της Ελλάδας στο τακτικό πλαίσιο οικονομικής εποπτείας.
Η παρακολούθηση της οικονομικής, δημοσιονομικής και χρηματοπιστωτικής κατάστασης της Ελλάδας θα συνεχιστεί τόσο στο πλαίσιο της καθιερωμένης μεταπρογραμματικής εποπτείας όσο και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Ο ESM θα συνεχίσει την παρακολούθηση της ικανότητας αποπληρωμής της Ελλάδας στο πλαίσιο του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, σύμφωνα με τις υπάρχουσες ρυθμίσεις. Επιπλέον, σημαντικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις θα συνεχίσουν επίσης να παρακολουθούνται στο πλαίσιο της υλοποίησης του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας.
Το Eurogroup χαιρετίζει επίσης τα συγκεκριμένα μεταρρυθμιστικά βήματα που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και των ελληνικών αρχών να ολοκληρωθούν έως το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους, όπως ορίζεται στη 14η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας. Αυτό περιλαμβάνει πολιτικές του χρηματοπιστωτικού τομέα, της δικαιοσύνης, της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, της κτηματογράφησης, της κωδικοποίησης της εργατικής νομοθεσίας και της επίτευξης των συμφωνηθέντων στόχων για εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών. Το Eurogroup συμφωνεί ότι η παρακολούθηση αυτών των εκκρεμών μεταρρυθμιστικών δεσμεύσεων θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο μιας πρώτης έκθεσης εποπτείας μετά το πρόγραμμα που θα εκδοθεί τον Νοέμβριο και η οποία θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως βάση για τη λήψη μέτρων για το χρέος».
Σταϊκούρας: Ιστορική απόφαση
Σε δήλωσή του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας εκφράζει την ικανοποίησή του για τη σημερινή απόφαση του Eurogroup για την έξοδο της Ελλάδας από το καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας.
Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Σταϊκούρας χαρακτηρίζει «ιστορική για την Ελλάδα» τη σημερινή ημέρα καθώς επιτεύχθηκε «ένας μεγάλος εθνικός στόχος».
Τονίζει επίσης ότι με την έξοδο από το καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας, σε συνδυασμό με την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών και την πρόωρη εξόφληση του ΔΝΤ, έκλεισε ένα δύσκολο κεφάλαιο για τη χώρα.
Τέλος, σημειώνει ότι η χώρα επιστρέφει στην ευρωπαϊκή κανονικότητα και παύει να τοποθετείται ως εξαίρεση στην Ευρωζώνη.