Ασπράγγελοι Ζαγορίου… 15 Ιουλίου 1943… Ένα ακόμη Ολοκαύτωμα.. Μία ακόμη θηριωδία των Ναζιστικών στρατευμάτων στην Ήπειρο..
Από τα περίφημα 135 καστρόσπιτα των Ασπραγγέλων οι καταδρομείς της «Εντελβάις» έκαψαν τα 118..
Παραδόθηκαν στις φλόγες η εκκλησία και το μοναστήρι, το σχολείο, οι αχυρώνες.
Οι περιγραφές της καταστροφής μέσα από μαρτυρίες κατοίκων και αναφορές των γερμανών, είναι συγκλονιστικές.
Ο Φρίξος Τζιόβας στη «Ραψωδία των Βράχων» αποτυπώνει σε στίχους την καταστροφή και τον θάνατο που σκόρπισε η 1η Μεραρχία Ορεινών Καταδρομών «Εντελβάις».
ΡΑΨΩΔΙΑ ΤΩΝ ΒΡΑΧΩΝ
Ασπράγγελοι (Δοβρά) 1943
Δώδεκα του μεσημεριού…Ανίσχυρος
ο άγγελος προστάτης μας διπλώνει
πάνω στο λόφο τα φτερά και παραδίνει
των ταπεινών το συναξάρι κοσμημένο
με σταφυλές, αλέτρια, κλαρίνα
με ειδωλολατρικό γαλάζιο χρώμα
και με φρεσκότατες αυγές που συγκρατούσαν
το πάμφωτο αρχέτυπο της Πρώτης.
Δώδεκα του μεσημεριού. Το ξέρουμε
-πικρή αιθάλη τύλιξε τους κήπους-,
μόνο σε μινιατούρες πια θ’ ανθίζουνε
από τον ύπνο φιλοτεχνημένες.
Δώδεκα του μεσημεριού και νύχτωσε
-είναι σα να μην ήταν ποτέ τίποτα-,
δώδεκα του μεσημεριού και νύχτωσε·
μόνο τα δάκρυα μας φωσφορίζουν
να βρει τη σκάλα του ικριώματος
η ελπίδα μας δεμένη…
(Κάτω απ’ τις πελασγικές, τις καυτές ταφόπετρες
ο χτύπος της καρδιάς μας που σφαδάζει!)
Στην κλίμακα του Ιακώβ, ασθματικά
σφυρίζοντας, οι φλόγες ανεβαίνουν
τραβώντας και το πτώμα της ελπίδας μας
που απαρηγόρητοι το κλαίνε οι γρύλλοι.
(Φρ. Τζιόβας, Ραψωδία των Βράχων)
-Ευχαριστούμε τον κ. Χρήστο Ζαμπακόλα, Πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Ασπραγγέλων για το φωτογραφικό υλικό.
