Κάτω από τα επίπεδα του 2010, όταν η χώρα έμπαινε στα μνημόνια, παραμένει το ΑΕΠ της σε σταθερές τιμές, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ. Συγκεκριμένα, είναι 196,984 δισ. ευρώ, 8% χαμηλότερα από τα 214,603 δισ. ευρώ που ήταν το 2010, πάντα σε σταθερές τιμές 2020.
Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, σε τρέχουσες τιμές, μόλις ξεπέρασε το επίπεδο του 2010, αφού το 2023 ήταν 225,197 δισ. ευρώ έναντι 223,590 δισ. το 2010. Τα τελευταία χρόνια, βεβαίως, όπως επεσήμανε και το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, καλύφθηκε μεγάλο μέρος της απόστασης: η ανάπτυξη ήταν 6,8% σωρευτικά από το 2019, έναντι 3,5% της Ευρωζώνης και 4% της Ε.Ε., κάτι που τοποθετεί την Ελλάδα μεταξύ των πρώτων χωρών από πλευράς αύξησης ΑΕΠ.
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ φωτίζουν σημαντικά στοιχεία της διαδρομής που διήνυσε η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια, αναδεικνύοντας προβλήματα που θεραπεύονται και άλλα που ακόμη αργούν. Μεταξύ άλλων, ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα εξής στοιχεία:
• Οι επενδύσεις, όπως αποτυπώνονται στον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου, ήταν 31,88 δισ. ευρώ (σταθερές τιμές) το 2023, χαμηλότερα από τα 36 δισ. ευρώ του 2010, όταν όμως κυριαρχούσαν οι κατασκευές. Οι επενδύσεις είχαν σαφή, εντυπωσιακά ανοδική πορεία την τετραετία 2020-2023 με ρυθμούς 1,7%, 21,7%, 16,4% και 6,6%. Εκτιμάται ότι πλέον είναι στο 15,2% του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές από προηγούμενη εκτίμηση για 13,8%, έχοντας όμως και πάλι μια απόσταση μεγάλη από τον μέσο όρο του 22% του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη. Σε σταθερές τιμές είναι 15,8% του ΑΕΠ. Παρά την αναλογικά μικρότερη συμμετοχή των κατασκευών, εξάλλου, σε σύγκριση με την προμνημονιακή περίοδο, παραμένουν χαμηλές αναλογικά οι επενδύσεις σε νέες παραγωγικές μονάδες.
• Οι εξαγωγές έχουν πραγματοποιήσει εντυπωσιακό άλμα, κυρίως λόγω του τουρισμού, αλλά και των αγαθών. Παράλληλα, όμως, έχουν αυξηθεί και οι εισαγωγές, με αποτέλεσμα να παραμένει σοβαρό το πρόβλημα του ισοζυγίου πληρωμών – όχι βεβαίως τόσο όσο ήταν όταν μπήκε η χώρα στα μνημόνια. Αλλωστε, το έλλειμμα του ισοζυγίου που είχε αγγίξει το 15% του ΑΕΠ ήταν –μαζί με το δημοσιονομικό– βασική αιτία για την υπαγωγή στα μνημόνια και την εφαρμογή της συνταγής της εσωτερικής υποτίμησης. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές σε σταθερές τιμές ήταν 45,6 δισ. ευρώ το 2010 και ακολούθησαν σταθερά ανοδική πορεία έκτοτε, με εξαίρεση τη χρονιά του κορωνοϊού, φτάνοντας τα 71 δισ. ευρώ το 2023. Ωστόσο οι εισαγωγές, αφού υποχώρησαν από τα 60,6 δισ. ευρώ το 2010 στα 49,8 δισ. ευρώ το 2013, αυξήθηκαν ξανά φτάνοντας σε 85,5 δισ. ευρώ το 2023. Το έλλειμμα του ισοζυγίου ήταν 6,3% του ΑΕΠ το 2023 και έχει αυξηθεί κατά 500 εκατ. ευρώ περίπου το α΄ εξάμηνο φέτος, κάτι που ανησυχεί και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως φάνηκε και κατά τη μεταμνημονιακή αξιολόγηση που πραγματοποίησε η αντιπροσωπεία τους την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα. Αυτό, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότι δεν έχει αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξης επαρκώς, δηλαδή τόσο οι επενδύσεις όσο και η κατανάλωση έχουν μεγάλη εξάρτηση από τις εισαγωγές.
