Η γραφειοκρατία και οι αντιδράσεις που εκφράζονται από ομάδες πολιτών αποτελούν τους δύο βασικούς παράγοντες που οδηγούν σε καθυστερήσεις το πρόγραμμα έρευνας εντοπισμού υδρογονανθράκων. Στο θέμα που κατά διαστήματα αναδεικνύεται σε κυρίαρχο και για την Ήπειρο, αναφέρεται με εκτενές δημοσίευμά της η «Καθημερινή» τονίζοντας ότι η Ελλάδα δυσκολεύεται να ακολουθήσει την έντονη κινητικότητα στην ευρύτερη περιοχή, παρά το ενδιαφέρον πετρελαϊκών κολοσσών της παγκόσμιας πετρελαϊκής αγοράς. Σύμφωνα με το δημοσίευμα οι πετρελαϊκές εταιρίες σχεδιάζουν να ζητήσουν αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο ενώ μέχρι τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαίου, το πιθανότερο είναι ότι θα παγώσουν τα προγράμματά τους.
Την ίδια στιγμή που η ExxonMobil είναι έτοιμη να ανακοινώσει τα ευρήματα της νέας γεώτρησης στην ΑΟΖ της Κύπρου, η Αίγυπτος ανακοινώνει 12 νέες άδειες παραχωρήσεων, το Ισραήλ ετοιμάζει νέο γύρο παραχωρήσεων, η Κροατία ανακοινώνει ότι θα προχωρήσει σε νέο διαγωνισμό για παραχωρήσεις στις Αλπεις και η Αλβανία ότι αναμένει μεγάλη ανακάλυψη από τις γεωτρήσεις της Shell, στην Ελλάδα οι επενδυτές, Έλληνες και ξένοι, δυσκολεύονται να κατανοήσουν το μέγεθος της γραφειοκρατίας και αναφωνούν όλοι μαζί «δεν πάει άλλο».
Μάλιστα, η μεγαλύτερη κοινοπραξία της εγχώριας αγοράς, αυτή των ΕΛΠΕ, Total, ExxonMobil, είναι έτοιμη να ζητήσει τροποποίηση του νόμου για τους υδρογονάνθρακες, προκειμένου να απεμπλακούν από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
«Είναι παράλογο το Δημόσιο να σου εκμισθώνει μέσω σύμβασης μια περιοχή για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων και μετά να σε υποχρεώνει να τρέχεις για άδειες από δήμους και περιφέρειες και να κινδυνεύεις να βρεθείς εκπρόθεσμος σε σχέση με τις συμβατικές δεσμεύσεις και τα χρονοδιαγράμματα λόγω αντιδράσεων», αναφέρουν εκπρόσωποι των πετρελαϊκών εταιρειών και προτείνουν την «ντε φάκτο» αδειοδότηση με την υπογραφή της σύμβασης.
Γραφειοκρατικές διαδικασίες και αντιδράσεις μεταφερόμενων ακτιβιστών από δήμο σε δήμο, με «τεχνογνωσία» που έχουν κατακτήσει από την προηγούμενη δράση τους στις Σκουριές, κρατάνε κολλημένα τα ερευνητικά προγράμματα εκατοντάδων εκατ. ευρώ που είναι πρόθυμοι να επενδύσουν στη χώρα μας κολοσσοί όπως οι ΕxxonMobil, Total, Repsol σε συνεργασία με τoυς Ελληνες εταίρους τους, ΕΛΠΕ και Εnergean. Αν και οι αντιδράσεις περιορίζονται σε έναν μικρό αριθμό ατόμων, που σύμφωνα με τις εταιρείες που εμπλέκονται στις ερευνητικές δραστηριότητες δεν ξεπερνούν τα 100, σε πολλές περιπτώσεις υποχρεώνουν τις δημοτικές αρχές να ακυρώσουν προηγούμενες θετικές αποφάσεις τους για έρευνες στις περιοχές τους. Εντονη είναι η δράση κυρίως μέσω παρεμβάσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και των οικολογικών οργανώσεων WWF Eλλάς και Greenpeace, οι οποίες ωστόσο δεν έχουν εμφανίσει αντίστοιχη δράση στην Κύπρο, όπου η αγορά υδρογονανθράκων αναπτύσσεται ραγδαία ή στο γειτονικό Μαυροβούνιο, όπου αυτή την περίοδο υλοποιεί το ερευνητικό της πρόγραμμα η Energean, γεγονός που προκαλεί ερωτήματα στους επενδυτές που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
Το πιθανό ενδεχόμενο να αποτελέσει η δραστηριότητα των υδρογονανθράκων μέρος της ατζέντας πολιτικής αντιπαράθεσης ενόψει των επερχόμενων εκλογών Τοπικής Αυτοδιοίκησης προβληματίζει τους επενδυτές οι οποίοι, προκειμένου να αποφύγουν τα χειρότερα, υποχρεώνονται να αναβάλουν την έναρξη των ερευνητικών τους προγραμμάτων. Οι σεισμικές έρευνες για παράδειγμα των ΕΛΠΕ στην περιοχή Αρτας – Πρέβεζας που ήταν να ξεκινήσουν τον Μάρτιο μεταφέρονται για μετά τις δημοτικές εκλογές. Αυτό είναι ουσιαστικά και το μόνο project που θα καθυστερήσει λόγω αντιδράσεων. Οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις προκύπτουν από τη γραφειοκρατία των δημόσιων υπηρεσιών και αυτό είναι που έχει φέρει στα όριά τους κυρίως τους ξένους επενδυτές, αφού οι αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών και οικολογικών οργανώσεων θεωρούνται αναμενόμενες και δεν τους ξενίζουν.
Οι συμβάσεις για τις παραχωρήσεις σε Total, ExxonMobil, ΕΛΠΕ στην Κρήτη καθώς και σε Repsol, EΛΠΕ στο Ιόνιο δεν έχουν πάρει ακόμη ούτε τον δρόμο για το Ελεγκτικό Συνέδριο, για να ακολουθήσει στη συνέχεια η προβλεπόμενη κύρωσή τους από τη Βουλή. Για να πάει η σύμβαση στο Ελεγκτικό Συνέδριο θα πρέπει να έχει εγκριθεί η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η οποία όμως βρίσκεται από τον περασμένο Αύγουστο στο γραφείο του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη. H έγκριση της αντίστοιχης μελέτης για την ανάπτυξη του κοιτάσματος Ε στον Πρίνο από την Εnergean ήρθε έπειτα από δυόμισι χρόνια, όταν ο νόμος προβλέπει ένα τετράμηνο.
Μετά από αυτό η εταιρεία αναμένει με αγωνία το πότε θα εγκριθεί η μελέτη για την ανάπτυξη του κοιτάσματος στο Κατάκολο, που κατατέθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο. Λόγω γραφειοκρατίας το πρόγραμμα σεισμικών ερευνών της κοινοπραξίας Repsol – Energean στα Ιωάννινα προχωράει σε ποσοστό μόλις 20%-25%, ενώ θα έπρεπε να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2018. Από τις καθυστερήσεις η Repsol καταγράφει ήδη απώλειες περί τα 4 εκατ. ευρώ σε ένα συνολικό επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 30 εκατ. ευρώ. Οι δασικοί χάρτες πρόσθεσαν προβλήματα, καθώς περιοχές που πριν ήταν δημόσιες ή ιδιωτικές ξαφνικά διεκδικούνται από κάποιον άλλο, ακολουθούν ενστάσεις που θα πρέπει να εκδικαστούν από ειδικές επιτροπές, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις δεν έχουν τα κονδύλια να τις εκδικάσουν!
