Η κλιματική κρίση και η κλιματική αλλαγή, αποτελούν όρους στο καθημερινό πλέον αφήγημα είτε της κεντρικής κυβέρνησης, είτε της αντιπολίτευσης.. Και τα έργα για την αντιμετώπιση έντονων καιρικών φαινομένων αποτελούν προτεραιότητα..
Με την διαφορά ότι στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων τα μεγάλα και ουσιαστικά αντιπλημμυρικά έργα θα αργήσουν πολύ και μάλλον είναι αδύνατη η ολοκλήρωση κάποιου προ του 2030!
Η μελέτη που έχει ανατεθεί από την Περιφέρεια Ηπείρου εδώ και δυόμισι χρόνια οδηγείται σε μία παράταση και μάλιστα μεγάλη.
Η σύμβαση είχε υπογραφεί τον Μάιο του 2022 και ο χρόνος ολοκλήρωσης είχε οριστεί στους τριάντα μήνες.
Θα χρειαστούν όμως, τουλάχιστον άλλα δύο χρόνια, για την αποπεράτωσή της, όπως εισηγείται η αρμόδια υπηρεσία στην Περιφερειακή Επιτροπή που συνεδριάζει την ερχόμενη Τρίτη.
Η καθυστέρηση αποδίδεται στην πολυπλοκότητα και την μεγάλη κλίμακα αντιπλημμυρικών έργων σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές.
Το master plan και η υδρολογική μελέτη εγκρίθηκαν στις 11/4/2023 και η εντολή για τηςνεκπόνηση του επομένου σταδίου (υδραυλική προμελέτη, τοπογραφικά, γεωλογικά, ΜΠΕ) κοινοποιήθηκε στις 26/4/2023. Η τοπογραφική μελέτη υποβλήθηκε εμπρόθεσμα στις 27/7/2023 και εγκρίθηκε στις 29/8/2023. Η υποβολή της υδραυλικής προμελέτης, της γεωλογικής μελέτης και της ΜΠΕ έγιναν εμπρόθεσμα στις 21/12/2023.
Η Περιφέρεια ζήτησε τροποποιήσεις/συμπληρώσεις στην προμελέτη, οι οποίες και έγιναν και η προμελέτη επανυποβλήθηκε στις 2/8/2024, έχοντας λάβει υπόψη και τα πρόσφατα δημοσιευμένα αποτελέσματα των χαρτών επικινδυνότητας και κινδύνου πλημμύρας της 1ης αναθεώρησης των ΣΔΚΠ στην περιοχή μελέτης.
Στο Φάκελο του Έργου προβλεπόταν μεν η σύνταξη Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των προτεινόμενων έργων, χωρίς όμως την πρόβλεψη σύνταξης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης. Λόγω όμως του γεγονότος ότι τα προτεινόμενα έργα χωροθετούνται, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, εντός Ζώνης Natura είναι απαραίτητη η εκπόνηση μελέτης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ), ως μέρος της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου. Για το λόγο αυτό και η συνταχθείσα ΜΠΕ δεν έχει ακόμη αποσταλεί στην αρμόδια Υπηρεσία Περιβάλλοντος.
Επίσης απαιτούνται:
• Εργασίες πεδίου που θα έχουν διάρκεια από 20 έως 60 ημέρες, ανάλογα με τα υπό διερεύνηση είδη, την έκταση, το ανάγλυφο και τα ενδιαιτήματα της περιοχής, το μέγεθος και το είδος του έργου.
• Καταγραφή όλων των στοιχείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ενδείξεις αναπαραγωγής των ειδών.
• Αναγνώριση και χαρτογράφηση των κρίσιμων ενδιαιτημάτων των ειδών, σε κάθε περιοχή ενδιαφέροντος.
• Οργάνωση της έρευνας πεδίου λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό και τους πληθυσμούς των ειδών που φιλοξενεί, τον βαθμό επάρκειας των διαθέσιμων ορνιθολογικών στοιχείων από τις βιβλιογραφικές αναφορές, την γνώση και την εμπειρία των ερευνητών για την περιοχή, το μέγεθος, το ανάγλυφο και την προσβασιμότητα της κάθε περιοχής, την ομοιογένεια, την έκταση και την ποικιλότητα των τύπων βλάστησης (ή τύπων οικοτόπων) της κάθε περιοχής.
Έτσι η χρονική διάρκεια εκπόνησης της ΕΟΑ για τα εξεταζόμενα έργα εκτιμάται σε 9 με 10 μήνες.
Μετά την υποβολή της ΕΟΑ και την αναγκαία διαβούλευση θα γίνει δυνατή η έκδοση των Περιβαλλοντικών Όρων των Έργων (ΑΕΠΟ), η οποία εκτιμάται ότι θα συμβεί σε διάστημα 14 μηνών από σήμερα. Σύμφωνα με το συμβατικό χρονοδιάγραμμα, μετά την έκδοση της ΑΕΠΟ θα εγκριθεί η προμελέτη και θα δοθεί εντολή για την σύνταξη των οριστικών μελετών και των τευχών δημοπράτησης. Ο συνολικός χρόνος εκπόνησης και έγκρισης αυτών εκτιμάται σε 10 μήνες.
Έτσι δίνεται συνολική παράταση ως τον Νοέμβριο του 2026.
Ακόμη κι αν η μελέτη ολοκληρωθεί και παραδοθεί τότε, γίνεται αντιληπτό ότι θα χρειαστεί χρόνος για την ωρίμανση έργων και την εξεύρεση χρηματοδότησης καθώς το ΕΣΠΑ για το συγκεκριμένο κομμάτι έχει πολύ περιορισμένους πόρους.
Πρακτικά λοιπόν είναι αδύνατο έως απίθανο να έχει υλοποιηθεί έστω κι ένα έργο αντιπλημμυρικής θωράκισης στο λεκανοπέδιο προ του 2030…