Στο πλαίσιο της ενότητας Θέατρο/Τοπίο της καλλιτεχνικής περιόδου 2024-2025, ο Πρόεδρος, η Αντιπρόεδρος και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων, κατόπιν εισήγησης της Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης, απευθύνουν ανοιχτή πρόσκληση για την κατάθεση προτάσεων από μεμονωμένους επαγγελματίες καλλιτέχνες, επαγγελματικές θεατρικές ή άλλες ομάδες, επαγγελματικούς θεατρικούς οργανισμούς κ.λπ., για την δημιουργία, παραγωγή και παρουσίαση καλλιτεχνικών και, ιδιαίτερα, θεατρικών δημιουργιών, μικρής ή μεσαίας κλίμακας, σε συνομιλία με το αστικό ή/και, ιδιαίτερα, το αγροτικό, δασικό ή βιομηχανικό τοπίο της πόλης και της περιοχής των Ιωαννίνων, και ευρύτερα της περιφέρειας Ηπείρου, με θέμα:
Η εξοχή δεν υπάρχει.
Georges Perec [1]
Χτίζοντας πάνω στην ιστορική διάκριση από τον Antoine Vitez των χώρων που χρησιμοποιήθηκαν για το θέατρο κατά τον 20ο αιώνα σε «οικοδομήματα» (edifices) και «καταφύγια» (abris), ο θεατρολόγος Georges Banu μας διαβεβαιώνει ότι το θέατρο είναι «ουσιαστικά ένα αστικό πράγμα».[2] Παρόλα αυτά, ο ίδιος παραδέχεται ότι η αναζήτηση νέων χώρων για το θέατρο έχει πάντα στον πυρήνα της μία διαδικασία και μία ουτοπία. Στο σημείο αυτό, η σκέψη του τέμνεται με την κοινωνική διάσταση της φουκωικήςετεροτοπίας, ως ένα «πειραματικό εργαστήριο»[3] ή ένα «διάκενο»[4], όπου πραγματώνεται η ρήξη της καθιερωμένης αντίληψης για τον χώρο και τον χρόνο, και όπου η αναζήτηση του έτερου, του Άλλου, μπορεί να καταστεί εφικτή.
Η αντίληψη του Φουκώ για την ετεροτοπία θα πρέπει να ιδωθεί περισσότερο ως «μια ιδέα για τον χώρο, παρά ως ένας οποιοσδήποτε χώρος»[5], και, με αυτή την έννοια, η εξοχή παραμένει μια κατασκευή, ιστορική, πολιτική και κοινωνική (αλλά και οικονομική), που μπορεί να οριστεί και ή μόνο σε αντίθεση με ό,τι (δεν) είναι «αστικό». Από τις αναζητήσεις των φυσιοκρατών του 18ου αιώνα, που διάβαζαν την ύπαιθρο ως το πεδίο όπου μπορεί να ανασυρθεί η χαμένη αθωότητας της ανθρωπότητας, έως τη σύγχρονη άλωση και αλλοίωση των φυσικών και πολιτισμικών πόρων και κληροδοτημάτων της περιφέρειας, η εξοχή θα παραμείνει πάντα ένα ιδεατό και ιδεολογικό επέκεινα, όπου η ρήξη με το «φυσιολογικό», το «κανονικό», το άστυ και ό,τι αυτό εκπροσωπεί ή ενσωματώνει μπορεί να πραγματωθεί.
Σε αυτό το πλαίσιο, η έξοδος του θεάτρου από το «μαύρο κουτί» για να συναντηθεί με το πραγματικό εξωτερικό τοπίο, «σε μια προσέγγιση που είναι πιο συγκεκριμένη από το “in situ” [και η οποία] συναρτάται με τη μετατόπιση της κλίμακας, το πλαίσιο, την αρχή της όρασης και την κατασκευή, τις αισθήσεις που προκαλούνται»[6], μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο έμπνευσης, έρευνας και δημιουργίας. Αντίστροφα, η είσοδος της εξοχής στο θέατρο θέτει ζητήματα πρακτικών ή μορφών αναπαράστασης και πρόσληψης.
Με βάση τα παραπάνω, το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων απευθύνει ανοιχτή πρόσκληση για την κατάθεση θεατρικών και ευρύτερα καλλιτεχνικών προτάσεων που βρίσκονται ακριβώς σε συνομιλία με αυτή τη μεθοριακή συνθήκη, όπου το εντός κινείται προς τα έξω και το εκτός καλείται να καταλάβει και να επανα-νοηματοδοτήσει το μέσα• όπου η εξοχή ενσωματώνει τις αντιλήψεις μας για αυτήν ή απορρίπτει τις στερεοτυπικές αναπαραστάσεις, προκειμένου να αναδείξει το δικό της πραγματικό, θεωρητικό ή πρακτικό, δυναμικό• όπου το –ανθρώπινο πάντα– θεατρικό και καλλιτεχνικό έργο, αναμετράται με ό,τι μπορεί να θεωρηθεί φυσικό, μη-ανθρώπινο, εκτός των αστικών ή «φυσιολογικών», συνειδητών ή ασυνείδητων, ορίων.
Οι προτάσεις μπορούν να ανήκουν σε οποιοδήποτε αναπαραστατικό είδος τέχνης, με έμφαση στο θέατρο και την περφόρμανς• μπορούν να αντλούν από κάποιο υπάρχον κείμενο ή να πρόκειται για επινοημένες εργασίες• να συνδυάζουν ή όχι μορφές τέχνης, τεχνικές και πρακτικές, να περιέχουν ή όχι λόγο, να απαιτούν την εμπλοκή ή όχι του θεατή, να ενσωματώνουν πολυμεσικές ή ψηφιακές εφαρμογές κ.λπ. Ο ευρύτερα ερευνητικός χαρακτήρας της πρότασης –σύμφωνα και με το παραπάνω θεωρητικό πλαίσιο–μπορεί να θεωρηθεί ως σαφέστατο πλεονέκτημα.
Κάθε μορφή αποτύπωσης της πρότασης είναι ευπρόσδεκτη και δεν υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος «συγγραφής» της: μπορεί να είναι αποτυπωμένη στο χαρτί, σε βίντεο, σε ηχητικό κείμενο κ.λπ., μπορεί να περιλαμβάνει εικόνες και σχέδια, μπορεί να έχει παρουσιαστεί ξανά ή να πρόκειται για καινούργια δημιουργία κ.λπ. Οι προτάσεις θα πρέπει να είναι στην ελληνική ή αγγλική γλώσσα.
Το προτεινόμενο ποσό χρηματοδότησης προς το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 10.000€ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), για καινούργιες παραγωγές και 5.000€ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) για παραγωγές που έχουν παρουσιαστεί (σε ίδιο, παρόμοιο ή άλλο πλαίσιο). Το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων διατηρεί το δικαίωμα να χρηματοδοτήσει την πρόταση, εφόσον επιλεγεί, με ποσό μικρότερο των παραπάνω προτεινόμενων. Ο συνολικός προϋπολογισμός του κάθε έργου, ο οποίος μπορεί να είναι μικρότερος ή μεγαλύτερος από την παραπάνω χρηματοδότηση, θα πρέπει να κατατεθεί μαζί με την πρόταση ως συνημμένο έγγραφο. Αυτονόητο είναι ότι τόσο στον προϋπολογισμό όσο και κατά την διαδικασία παραγωγής και εκτέλεσης θα πρέπει να τηρείται η εργατική, ασφαλιστική και άλλη νομοθεσία.
Η εκτέλεση και παρουσίαση της πρότασης θα πρέπει να γίνει έως και τον Οκτώβριο του 2025, σύμφωνα πάντα και με τον ευρύτερο προγραμματισμό του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων.
Εκτός της παραπάνω χρηματοδότησης, για τις προτάσεις που θα επιλεγούν, το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων προσφέρει:
– Χώρο πρόβας και δημιουργίας στην πόλη των Ιωαννίνων (εάν χρειάζεται),
– Τεχνική υποστήριξη (εάν χρειάζεται),
– Διαφημιστική και προωθητική υποστήριξη.
– Δραματουργική ή άλλη καλλιτεχνική υποστήριξη.
Η παροχή φιλοξενίας των καλλιτεχνών ή ομάδων, τόσο για το διάστημα της δημιουργίας όσο και για το διάστημα της παρουσίασης, θα κρίνεται κατά περίπτωση και ανάλογα με τις τότε δυνατότητες του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων – παρόλα αυτά, δεν αποκλείεται εκ των προτέρων. Σε κάθε περίπτωση, οι καλλιτέχνες και οι ομάδες που θα επιλεγούν ενθαρρύνονται να εξασφαλίσουν τις συνθήκες διαμονής τους, για όσο διάστημα χρειαστεί, με ίδια μέσα. Δεν προσφέρονται σε καμία περίπτωση έξοδα μετακίνησης ή τροφοδοσίας από το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων.
Οι προτάσεις θα πρέπει να αποσταλούν στο mail του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων: diperiftheat@ioannina.gr έως και τις 26 Φεβρουαρίου 2025. Προτάσεις που δεν θα περιέχουν συνημμένο έγγραφο συνολικού προϋπολογισμού, θα απορρίπτονται και δεν θα αξιολογούνται. Για πληροφορίες καλέστε: 6973804473 (πρωινές ώρες) ή γράψτε στο mail: tasosangel@hotmail.com
Προσοχή:Η υποβολή των προτάσεων δεν θεωρείται δεσμευτική για το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων, ούτε υποχρεούται σε κανενός είδους κριτική αξιολόγησή τους.
Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των προτάσεων από την Επιτροπή που θα οριστεί θα ανακοινωθούν στον καθένα/καθεμιά ξεχωριστά εντός του Μαρτίου 2025, και δεν θα αναρτηθούν.
