Tου Πασχου Μανδραβελη
Ένα από τα βασικά προβλήματα της χώρας είναι το βάθος του δημοσίου διαλόγου. Αυτός είναι «μεροδούλι, μεροφάι και πολλή στιχουργική». Μπορεί να φταίει το γεγονός ότι ο λυρισμός μάς πάει. Γράφονται δακρύβρεχτες περιγραφές της κατάστασης, αλλά σπανίως μπαίνουμε στο διά ταύτα. Μπορεί επίσης να οφείλεται στο γεγονός ότι σε σχέση με το εξωτερικό έχουμε λίγες πηγές αξιόπιστης πρωτογενούς μελέτης των κοινωνικών, οικονομικών κ.λπ. τάσεων, με αποτέλεσμα ο διάλογος να γίνεται ρηχός και η χώρα μας να πηγαίνει από έκπληξη σε έκπληξη. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ελλάδα χρεοκόπησε το 2009 και οι τελευταίοι που το έμαθαν ήταν οι Έλληνες πολίτες.
Ο κόσμος βοούσε για το τσουνάμι που ερχόταν (υπήρχαν μελέτες του ΔΝΤ, non-paper της Ε.Ε. κ.λπ.) ενώ στην Ελλάδα περί άλλα τυρβάζαμε. Εκείνοι που μιλούσαν για την επερχόμενη καταστροφή βαφτίστηκαν «παπαγαλάκια» (υπήρξε και σχετική διαφήμιση της Ν.Δ.) και στο τέλος όλοι μείναμε με την απορία: μα δεν βρέθηκε ένας χριστιανός να χτυπήσει το καμπανάκι του κινδύνου;
Το βασικότερο πρόβλημα που αποστεώνει τον δημόσιο διάλογο είναι οι δίκες προθέσεων. Η αντίδραση σε μια επιχειρηματολογία -ή και σε μια μελέτη- δεν είναι «τι λέει αυτός;», αλλά «γιατί το λέει αυτός;» Εκεί φτιάχνονται διάφορα σενάρια για τις προθέσεις του ομιλούντος, με αποτέλεσμα να ξεχνιέται το λεχθέν. Πολλές φορές τα σενάρια έχουν να κάνουν με τον χρόνο. Αυτός ποτέ δεν είναι «ο κατάλληλος». Όπως είναι φυσικό, πάντα συμβαίνει κάτι άλλο ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα να ορθώνεται το «επιχείρημα»: «καλά, είναι τυχαίο που τώρα βγαίνουν αυτά στο φως;»
Κάπως έτσι, με αυτή τη χιλιομπαλωμένη τακτική, η «πρωινή εφημερίδα της Αριστεράς», δηλαδή του ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετώπισε την έκθεση της Εθνικής Τράπεζας για τις επιπτώσεις που θα έχει η ελληνική οικονομία αν κάνουμε το απονενοημένο διάβημα να προκρίνουμε την έξοδο από το ευρώ: εισόδημα -55%, ανεργία 34%, πληθωρισμός 32%. Η «Αυγή» δεν στάθηκε καθόλου στις εφιαλτικές επιπτώσεις. Είδε «Σπέκουλα από την Εθνική» και «Εκθεση με προεκλογική σκοπιμότητα». Κι όλα αυτά «την ώρα που όλοι οι διεθνείς παράγοντες, με εξαίρεση τη Μέρκελ, προειδοποιούν ότι το σενάριο για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ θα αποδειχθεί ντόμινο για τη διεθνή και παγκόσμια οικονομία». Αλλα λόγια να αγαπιόμαστε δηλαδή, διότι ακόμη και αν οι διεθνείς παράγοντες (που δεν είναι όλοι) έχουν δίκιο περί ντόμινο, αυτό δεν αποκλείει τις δραματικές επιπτώσεις στην Ελλάδα· για την ακρίβεια θα γίνουν χειρότερες διότι ούτε σε ανθρωπιστική βοήθεια δεν θα μπορούμε να ελπίζουμε. Γενικώς η επιχειρηματολογία, πέρα από το «ε, καλά τώρα… σε εμάς τα λέει αυτά;» είναι των… «πυρηνικών» που κατέχει ο κ. Τσίπρας κι απειλεί να τα εξαπολύσει.
Αυτή η χώρα δεν έλυσε πολλά προβλήματα διότι ποινικοποιήθηκαν οι σκέψεις και οι μελέτες. Κάθε φορά που κάποιος εξέταζε π.χ. το ασφαλιστικό, σύσσωμος ο Τύπος με ενορχηστρωτή την Αριστερά, κραύγαζε: «Θέλουν να αλλάξουν το ασφαλιστικό!», «Βάζουν χέρι στις συντάξεις!» κι άλλα τέτοια πολλά, μέχρι που φτάσαμε στο 2009. Ετσι, με την απουσία διαλόγου, κανείς δεν προετοιμάζεται και απλώς μετά την καταστροφή αρχίζουμε το παιχνίδι της αλληλοενοχοποίησης με βασική επωδό: «Και ποιος φταίει, τώρα, γι’ αυτό;»
Από την Καθημερινή
