Οι φούρνοι μικροκυμάτων μπορεί να είναι βολικοί για όσους δεν έχουν πολύ χρόνο να αφιερώσουν στην κουζίνα, αλλά επιβαρύνουν το περιβάλλον και επιδεινώνουν την κλιματική αλλαγή σχεδόν όσο και τα αυτοκίνητα. Αυτό αποκαλύπτει μια νέα ευρωπαϊκή επιστημονική μελέτη, η πρώτη που επιχειρεί μια ολοκληρωμένη εκτίμηση για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από αυτές τις συσκευές.
Η χρήση των φούρνων μικροκυμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμάται ότι εκπέμπει στην ατμόσφαιρα τόσο διοξείδιο του άνθρακα όσο σχεδόν επτά εκατομμύρια αυτοκίνητα. Οι τουλάχιστον 130 εκατομμύρια φούρνοι μικροκυμάτων που υπάρχουν στην ΕΕ σήμερα, καταναλώνουν κάθε χρόνο περίπου 9,4 τεραβάτ ηλεκτρικού ρεύματος ανά ώρα, που ισοδυναμούν με την ηλεκτρική ενέργεια, η οποία παράγεται από τρία μεγάλα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Αλεχάντρο Γκαγιέγκο-Σμιντ της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα περιβάλλοντος “Science of the Total Environment”, υπολόγισαν ότι οι φούρνοι μικροκυμάτων εκπέμπουν 7,7 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο στην ΕΕ, ποσότητα που αντιστοιχεί στις ετήσιες εκπομπές 6,8 εκατ. οχημάτων.
Οι πωλήσεις φούρνων μικροκυμάτων κατέχουν τη μερίδα του λέοντος μεταξύ όλων των ειδών φούρνων στην ΕΕ και ο αριθμός τους αναμένεται να φθάσει τα 135 εκατομμύρια το 2020. Παρόλα αυτά, δεν είχε γίνει έως τώρα ευρέως συνειδητή η επίπτωση τους στο περιβάλλον, γι’ αυτό οι ερευνητές ζητούν από τους καταναλωτές να επιδείξουν μεγαλύτερη υπευθυνότητα και να κάνουν πιο αποτελεσματική χρήση αυτών των συσκευών, για παράδειγμα προσαρμόζοντας κάθε φορά το χρόνο μαγειρέματος ανάλογα με το είδος του φαγητού.
Η μεγάλη κατανάλωση ρεύματος από τους φούρνους μικροκυμάτων είναι αυτή που έχει την μεγαλύτερη επίπτωση στο περιβάλλον. Κατά μέσο όρο μια τέτοια συσκευή χρησιμοποιεί 573 κιλοβατώρες ηλεκτρισμού όσο διαρκεί η ζωή της (σχεδόν οκτώ χρόνια), δηλαδή όσο θα κάψει μια λάμπα LED των επτά βατ, αν μείνει αναμμένη συνεχώς για οκτώ χρόνια. Κι αυτό παρόλο που στο 90% του χρόνου ζωής του ο φούρνος μικροκυμάτων παραμένει αδρανής.
Περιβαλλοντικό πρόβλημα, επίσης, αποτελούν τόσο τα χρησιμοποιούμενα υλικά κατά την κατασκευή των φούρνων, όσο και τα απόβλητα όταν πετιούνται. Η συνεχής τεχνολογική εξέλιξη και η πτώση των τιμών οδηγεί τους καταναλωτές σε συχνότερη αλλαγή των φούρνων μικροκυμάτων τους, προτού καν ολοκληρώσουν τον κύκλο της ζωής τους. Ενώ στο τέλος της δεκαετίας του 1990 οι καταναλωτές κρατούσαν ένα φούρνο επί δέκα έως 15 χρόνια, σήμερα με το ζόρι τον κρατούν για περισσότερα από επτά χρόνια.
Έτσι, ενώ το 2005 υπολογίζεται ότι δημιουργήθηκαν 184.000 τόνοι πεταμένων φούρνων μικροκυμάτων στην ΕΕ, έως το 2025 τα στερεά απόβλητά τους θα έχουν φθάσει τους 185.000 τόνους (περίπου 16 εκατομμύρια πεταμένες συσκευές).
