Ασπίδα προστασίας ο σωστός και έγκαιρος εμβολιασμός!
O εμβολιασμός αποτελεί έναν από τους πιο καθοριστικούς παράγοντες για τη φυσιολογική ανάπτυξη και θωράκιση από λοιμώξεις ενός υγιούς παιδιού. Οι επιστήμονες εφιστούν την προσοχή των γονιών για σωστό και έγκαιρο εμβολιασμό των παιδιών τηρώντας τα αντίστοιχα χρονοδιαγράμματα, ειδικότερα κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, τα οποία είναι κρίσιμα για την ανάπτυξή τους.
Το ενθαρρυντικό είναι ότι με την εξέλιξη της βιοιατρικής τεχνολογίας, νέα και άκρως αποτελεσματικά εργαλεία βρίσκονται στη διάθεση της επιστήμης, για την προστασία του ευαίσθητου παιδικού οργανισμού. Τα εμβόλια «νέας γενιάς» που έχουν χαμηλό επίπεδο αντιδραστικότητας και υψηλά επίπεδα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο του 50ου Πανελλήνιου Παιδιατρικού Συνεδρίου, που πραγματοποιείται στα Ιωάννινα στις 1-3 Ιουνίου.
Πνευμονιοκοκκική Νόσος
Βασικό σημείο συζήτησης του Συνεδρίου αποτελεί η πρόληψη του Πνευμονιόκοκκου (Streptococcus pneumoniae), ενός σημαντικού μικροβιακού αιτίου λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος, όπως η πνευμονία, η οξεία μέση ωτίτιδα και η παραρρινοκολπίτιδα, που προκαλεί επίσης σοβαρές διεισδυτικές λοιμώξεις, όπως είναι η μικροβιαιμία, η πνευμονία με μικροβιαιμία και η μηνιγγίτιδα.
Παγκοσμίως η πνευμονιοκοκκική νόσος αναγνωρίζεται ως η πιο κοινή αιτία βαριάς πνευμονίας σε παιδιά κάτω των 5 ετών αλλά και σε ενηλίκους 50 ετών άνω. Υπολογίζεται ότι ευθύνεται για 1,6 εκατομμύρια θανάτους ετησίως και αποτελεί τη συχνότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως, η οποία ωστόσο μπορεί να προληφθεί με εμβολιασμό σε όλες τις ηλικίες (Στοιχεία WHO – Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας).
Ο εμβολιασμός έναντι του πνευμονιοκόκκου αποτελεί λοιπόν μια πολύ σημαντική εξέλιξη στην πρόληψη της νόσου, καθώς το μεγάλο τίμημα σε ανθρώπινες ζωές μπορεί να αποφευχθεί. Ήταν λοιπόν αυτονόητη η ανάγκη, μετά την κυκλοφορία του 13-δύναμου συζευγμένου πνευμονιοκοκκικού εμβολίου Prevenar13 στην Ευρώπη και στη χώρα μας, στα μέσα του 2010, η ένταξή του στο Εθνικό μας Πρόγραμμα Εμβολιασμών και η εξ’ ολοκλήρου αποζημίωσή του από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία.
Το 13-δυναμο εμβόλιο ενδείκνυται για την προστασία βρεφών και νηπίων, ηλικίας 6 εβδομάδων ως 5 ετών, από τη διεισδυτική νόσο, την πνευμονία και την οξεία μέση ωτίτιδα, που προκαλούνται από τους 13 ορότυπους, που περιλαμβάνονται στο εμβόλιο. Σύμφωνα, μάλιστα, με σχετική εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας που έχει κοινοποιηθεί σε όλους τους αρμόδιους φορείς Υγείας όλα τα παιδιά μεταξύ 2 και 5 ετών που ολοκλήρωσαν τον εμβολιασμό για τον πνευμονιόκοκκο με 7-δύναμο ή 10-δύναμο εμβόλιο θα πρέπει να εμβολιασθούν με μια συμπληρωματική 5η δόση 13-δυνάμου εμβολίου προκειμένου να λάβουν την επιπλέον προστασία. Βάσει του χρονοδιαγράμματος του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού η συμπληρωματική δόση του 13-δύναμου πνευμονιοκοκκικού εμβολίου συνταγογραφείται χωρίς συμμετοχή.
Το σημαντικό είναι ότι με 13-δύναμο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο τα παιδιά λαμβάνουν την ευρύτερη κάλυψη έναντι του πνευμονιοκόκκου, αφού πλέον προστατεύονται από 13 στελέχη του παθογόνου, ενώ τα υπόλοιπα εμβόλια της κατηγορίας που κυκλοφορούσαν ή κυκλοφορούν παρείχαν προστασία ενάντια σε 7 ή 10 στελέχη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα της χώρας μας αναδεικνύουν το Prevenar 13 σε αναγκαίο εμβόλιο, καθώς οι επιπλέον ορότυποι που περιλαμβάνονται σε αυτό, δείχνουν αρκετά αυξημένη συχνότητα εμφάνισης με προεξάρχοντα ορότυπο τον 19Α. Με αυτόν τον τρόπο η αναμενόμενη κάλυψη στην Ελλάδα σε παιδιά ηλικίας μικρότερης των 5 ετών είναι πάνω από 93% για τη διεισδυτική πνευμονιοκοκκική νόσο έναντι του 6-40% που θα παρείχαν τα παλαιότερα εμβόλια.
Παράλληλα, η πνευμονιοκοκκική νόσος έχει σημαντικό οικονομικό βάρος, για τις οικογένειες και την κοινότητα στο σύνολό της καθώς το οικονομικό κόστος, περιλαμβάνει τη νοσηλεία και τη φαρμακευτική αγωγή καθώς και την αδυναμία των κηδεμόνων να εργαστούν ή να φροντίσουν τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, για όσο διάστημα φροντίζουν το άρρωστο παιδί ή τον ενήλικα. Φαρμακοοικονομική μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας μάλιστα, εκτιμά πως πέρα από τα κλινικά οφέλη το 13-δύναμο θα αποτελέσει μια περισσότερο οικονομική επιλογή σε σχέση με το 7-δύναμο και το 10-δυναμο εμβόλιο καθώς θα εξοικονομούσε 4,4 εκατομμύρια ευρώ ετησίως στο εθνικό σύστημα υγείας.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι, σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς μηνιγγίτιδας της χώρας μας, το έτος 2009 διαγνώστηκαν 23 περιπτώσεις πνευμονιοκοκκικής μηνιγγίτιδας σε ενήλικες άνω των 50 ετών, ενώ στα παιδιά ηλικίας μικρότερης των 4 ετών οι αντίστοιχες περιπτώσεις ήταν μόλις 8, σημαντικά λιγότερες από ότι στους ενήλικες. Αυτό οδήγησε στο συμπέρασμα πως η σωστή εφαρμογή του εθνικού προγράμματος εμβολιασμού με το 7-δύναμο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο στα παιδιά <5 ετών βοήθησε μέχρι τώρα σημαντικά στην μείωση της επίπτωσης της νόσου στα παιδιά, ενώ η αντικατάστασή του με το νέο 13- δύναμο αναμένεται να οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερο περιορισμό της νόσου μέσω της πολύ καλής αποτελεσματικότητας του.
Η μη συμμόρφωση αντίθετα των ενηλίκων με τις εμβολιαστικές συστάσεις που αφορούν τους ίδιους, είχε ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη επίπτωση και δυστυχώς και θνητότητα της πνευμονιοκοκκικής νόσου σε αυτούς. Το αισιόδοξο μήνυμα είναι ότι το 13-δύναμο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο εγκρίθηκε τόσο από τον Ευρωπαϊκό & τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων για χρήση και σε ενήλικες άνω των 50 ετών.
Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, στην περιοδική αναθεώρηση του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών(Ε.Π.Ε.) και ακολουθώντας τις διεθνείς οδηγίες θεώρησε σκόπιμο να αναθεωρήσει το ήδη υπάρχον Ε.Π.Ε. για τα παιδιά και τους εφήβους και να καταρτίσει Νέο Πρόγραμμα Εμβολιασμών ενηλίκων και για τη χώρα μας ώστε να υπάρχουν ενιαίοι «πίνακες αναφοράς» για τους γιατρούς όλων των ειδικοτήτων (και γενικά για τους επαγγελματίες Υγείας) και να εφαρμόζεται ένα «ενιαίο πρόγραμμα εμβολιασμών» για τα παιδιά και για τους ενήλικες. Τα εμβόλια που προτείνονται βάσει αυτών αποζημιώνονται 100% από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία. Συνεπώς και το 13-δύναμο πνευμονιοκοκκικο εμβόλιο ενταγμένο στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών παιδιών και ενηλίκων μπορεί να διασφαλίσει ότι κάθε παιδί και ενήλικας ο οποίος λαμβάνει το εμβόλιο με την ευρύτερη κάλυψη, την κατάλληλη στιγμή θα βελτιώσει τις υπηρεσίες παροχής πρωτοβάθμιας περίθαλψης και θα διασφαλίσει ότι η ζωή παιδιών και ενηλίκων δεν τίθεται σε κίνδυνο από ένα νόσημα όπως ο πνευμονιόκοκκος που μπορεί να προληφθεί μέσω του εμβολιασμού.
