Αντικείμενο της μεγαλύτερης συνεδρίασης του ΟΑΣΕ, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη αποτέλεσαν τα προβλήματα της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία. Στη συνεδρίαση συμμετείχε η Ομόνοια, δια του προέδρου της Βασίλη Κάγιου ο οποίος είχε την δυνατότητα να παρουσιάσει ενώπιον εκπροσώπων δεκάδων κρατών, οργανισμών και ΜΚΟ, την κατάσταση που βιώνει η μειονότητα καθώς η κυβέρνηση Ράμα αρνείται να συμμορφωθεί με όσα ορίζουν οι διεθνείς συνθήκες. Έτσι η απόσταση μεταξύ του Νόμου περί εθνικών μειονοτήτων και πραγματικότητας είναι τεράστια.
Ειδικά η εισήγηση και η Έκθεση που διανεμήθηκε σε εκπροσώπους των κυβερνήσεων όλων των κρατών- μελών του ΟΑΣΕ, εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, μη-κυβερνητικών οργανώσεων που ασχολούνται με ζητήματα εθνικών και πολιτιστικών μειονοτήτων καθώς επίσης και τους φορείς του Οργανισμού, εστίασε στην καθυστέρηση για την έκδοση από πλευράς της Αλβανικής κυβέρνησης των διατάξεων που απορρέουν από τη νομοθεσία.
Η αδικαιολόγητη αυτή καθυστέρηση πέραν των άλλων καταδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο ότι απουσιάζει ουσιαστική βούληση από πλευράς της πολιτείας και καθιστά τον ίδιο το Νόμο προπαγανδιστικό πρόσχημα κάλυψης της πραγματικής κατάστασης.
Για την ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ η μη εφαρμογή με σχολαστικότητα της κατοχυρωμένης βασικής αρχής στα δικαιώματα των μειονοτήτων, της ελεύθερης βούλησης στον προσδιορισμό των πολιτών στο να ανήκουν ή όχι στην ΕΕΜ, δεν αντανακλά απλά τις νοοτροπίες του παρελθόντος ή εθνικιστικών διακρίσεων εις βάρος της, αλλά δεν διευκολύνει στην πρακτική εφαρμογή των προβλέψεων του ίδιου του Νόμου.
Ο Πρόεδρος της ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ Βασίλης Κάγιος στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της παρελθούσας Απογραφής Πληθυσμού στην οποία η ΕΕΜ αλλά και άλλες μειονότητες στη χώρα απείχαν λόγω ακριβώς μη σεβασμού στο δικαίωμα αυτό. Επί της ευκαιρίας απηύθυνε έκκληση στον ΟΑΣΕ όπως συμβάλει ξεπεραστεί αυτή η παραβίαση βασικού δικαιώματος για την επικείμενη Απογραφή 2020, ώστε να εφαρμοστεί κατά τα ισχύοντα στο χώρο της Ευρώπης.
Ο κ. Κάγιος αναφέρθηκε στο θέμα της ιδιοκτησίας, με έμφαση μεν στην παραλιακή περιοχή, αλλά και τον ευρύτερο χώρο όπου ιστορικά και σε σημαντικούς αριθμούς ζει η Εθνική Ελληνική Μειονότητα. Ο μη σεβασμός αυτού του θεμελιώδους δικαιώματος του ανθρώπου, η λεηλασία κοινοτικών, εκκλησιαστικών και μοναστηριακών ιδιοκτησιών στην ουσία αποσκοπεί στη δημιουργία ανασφάλειας και δυναμιτίζει την προοπτική απρόσκοπτης ανάπτυξης των ελληνικών κοινοτήτων.
Αναφορά έγινε επίσης σε θέματα παιδείας, εκπαίδευσης στην Ελληνική μητρική γλώσσα, ξεπερνώντας την αυθαιρεσία των «μειονοτικών ζωνών» κι επίσης στη χρήση στο δημόσιο βίο της Ελληνικής παράλληλα με την επίσημη του κράτους γλώσσα.
Η Έκθεση έχει αναφορές και σε άλλα θέματα που απασχολούν την πολιτική της ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ και που αναφέρονται στην καθημερινότητα των μελών και κοινοτήτων της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας και θα παρουσιαστούν εκτενέστερα σε ειδική ανάρτηση.
Η εκπρόσωπος της Κυβέρνησης της Αλβανίας παρενέβη και απάντησε με γενικόλογες αναφορές υποστηρίζοντας ότι η πολιτεία έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της ενώ ισχυρίστηκε ότι η επικείμενη απογραφή πληθυσμού θα γίνει με βάση τις απαιτήσεις των μειονοτήτων.
