Παρά τις επενδύσεις και τα βήματα που έγιναν στην διαχείριση των απορριμμάτων εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.
Περιορισμένη ανακύκλωση, ογκώδη που δεν συλλέγονται, ΣΜΑ που λειτουργούν ως ΧΥΤΑ, κλαδέματα που αφήνονται στην τύχη τους..
Αυτά αναδείχθηκαν κατά την συνάντηση των ΦΟΔΣΑ που έγινε στην Κρήτη και τα κατέγραψε διεξοδικά η αντιπρόεδρος του Αναγκαστικού Συνδέσμου Ηπείρου Τατιάνα Καλογιάννη.
Όπως τονίζει η κ. Καλογιάννη, στη χώρα μας, την Ελλάδα, δίνεται μία τελευταία ευκαιρία να κερδίσει τον χαμένο χρόνο, καθώς ανήκει στις 3 χώρες (Ελλάδα, Κροατία, Ρουμανία) για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί και συγχρηματοδοτεί έργα διαχείρισης αποβλήτων και για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027, έστω και με το προαπαιτούμενο «pro rata» που τίθεται και αφορά τη συγχρηματοδότηση των νέων έργων (η συγχρηματοδότηση για την περίοδο 2021-2027 ανέρχεται στο 50% και όχι στο 85% όπως εφαρμόστηκε στην περίοδο 2014-2020).
Σύμφωνα με την ίδια η υστέρηση που παρατηρείται συνοπτικά συνίσταται στα ακόλουθα:
1. Κεντρική κυβερνητική, στρατηγικού χαρακτήρα, πολιτική και συνεχής και ενδελεχής εποπτεία της εξέλιξης των έργων για τη διαχείριση των απορριμμάτων, δεν υπάρχει. Απλώς καταγράφονται σποραδικά «πυροσβεστικού» χαρακτήρα σημειακές επεμβάσεις ή θεσμικές αλλαγές.
2. Ουσιαστική και ειλικρινής συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων (Ευρώπη, Κυβέρνηση, Περιφέρειες, ΦοΔΣΑ, Δήμοι), καθώς και συν-σχεδιασμός για την ολιστική –και όχι τη μεμονωμένη και αποσπασματική- αντιμετώπιση των θεμάτων δεν υπάρχει.
3. Για να καταλήξει πλήρως λειτουργικό για την εξυπηρέτηση των αναγκών του πολίτη, κάθε χρήσιμο έργο και υποδομή, από τη στιγμή της πολιτικής απόφασης για την δρομολόγησή του, απαιτούνται τουλάχιστον 10 (ΔΕΚΑ) χρόνια. Και αυτό γιατί :
a. Δεν υπάρχει πολιτική σοβαρότητα.
b. Δεν υπάρχει στέρεος οικονομοτεχνικός σχεδιασμός.
c. Οι απαιτούμενες υπογραφές σε οποιοδήποτε επίπεδο και σε οποιοδήποτε στάδιο του έργου θέτονται με μεγάλες χρονοκαθυστερήσεις.
d. Υπάρχει σωρεία αδειοδοτικών διαδικασιών και υπηρεσιών.
e. Υπάρχουν –παραδοσιακά- προσφυγές (από οργανώσεις και φορείς, από κατασκευαστές, κλπ) σε δικαστήρια για διάφορους και ποικίλους λόγους.
f. Γενικά, το αυτονόητο γίνεται «πολιτική ύλη».
Οι προτάσεις που καταθέτει είναι οι ακόλουθες:
• Εκκίνηση ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ Δήμων Περιφέρειας Ηπείρου και ΦοΔΣΑ, για την επίτευξη σύναψης Προγραμματικών Συμβάσεων ώστε να καταγραφεί η υφιστάμενη κατάσταση, να προτεραιοποηθούν οι μελέτες και τα νέα έργα και να προγραμματιστεί ποιος κάνει τί και πότε (ολιστική αντιμετώπιση).
• Αποσαφήνιση χρηματοδότησης νέων έργων με το προαπαιτούμενο της Ε.Ε. pro-rata, με ταυτόχρονη ανάλυση επιπτώσεων για ΦοΔΣΑ και δημότες.
• Πλήρης στελέχωση, με τις απαραίτητες ειδικότητες, των ΦοΔΣΑ και των δημοτικών υπηρεσιών καθαριότητας και πρασίνου.
• Πλήρης και εξαντλητική ενημέρωση του πολίτη για όλα τα θέματα, έστω και πόρτα-πόρτα.
• Αξιοποίηση όλου του διαθέσιμου στόλου των μηχανημάτων και εξοπλισμού καθαριότητας.
• Συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα για τα νέα αναγκαία έργα που θα προκύψουν.
• Καταγραφή και ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του ΦοΔΣΑ όλων των επικαιροποιημένων στοιχείων και δεδομένων που διαχειρίζεται (οικονομικών, λογιστικών και τεχνικών), σε εβδομαδιαία βάση.
Οι στόχοι είναι τρεις:
πλήρης επεξεργασία απορριμμάτων πριν την απόρριψή τους, δεδομένου ότι κατά το μεγαλύτερο ποσοστό αυτή επιτυγχάνεται, ήδη, με τη λειτουργία της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων,
επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση και
μείωση των απορριμμάτων προς υγειονομική ταφή.
