Αυξάνει στην εκδοτική αγορά η ανησυχία για τη δυνατότητα πληρωμών ορισμένων βιβλιοπωλείων-αλυσίδων, που έχουν μετατραπεί σε θύματα της οικονομικής κρίσης, αντιμετωπίζοντας σημαντική πτώση των πωλήσεών τους.
Εκδότες και βιβλιοπώλες διαβεβαίωναν μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές πως κανένα «κανόνι» δεν είχε σκάσει στην αγορά, συμπληρώνοντας ότι τα προβλήματα με τα βιβλιοπωλεία-αλυσίδες (όπως και γενικότερα με τα βιβλιοπωλεία) δεν είναι σημερινά.
Ασφαλώς, όσο περνά ο καιρός, οι συνθήκες δυσκολεύουν. Τα βιβλιοπωλεία ανταποκρίνονται συχνά μόνο κατά το ήμισυ στις υποχρεώσεις τους προς τους εκδότες, μεταθέτοντας συνεχώς τις ημερομηνίες αποπληρωμής, οι εκδότες αναγκάζονται να καθυστερήσουν την καταβολή των δικών τους οφειλών προς τρίτους και το κύκλωμα του βιβλίου υφίσταται όλο και πιο έντονους κλυδωνισμούς.
Παρά την αρχική πεποίθηση πως η κρίση δεν θα έπληττε ενδεχομένως το βιβλίο όσο άλλους κλάδους, εξαιτίας του ενημερωτικού και παιδαγωγικού του χαρακτήρα ως εμπορικού προϊόντος, οι ελπίδες άρχισαν ήδη από τα μέσα του 2009 να διαψεύδονται, ενώ η αγορά έχει στεγνώσει εδώ και ενάμιση χρόνο από χρήμα.
Η πτώση των πωλήσεων υπολογίζεται σήμερα από τους εκδότες, σε 30% με 40%, ενώ οι προοπτικές για ανάκαμψη παραμένουν άδηλες. Κάποια καλυτέρευση αναμένεται ενόψει της γιορτινής περιόδου, με τα ράφια των βιβλιοπωλείων να γεμίζουν καινούργιες εκδόσεις (ελληνική και ξένη λογοτεχνία, οικονομικές και ιστορικές μελέτες, αλλά και άλμπουμ, παιδικά και μαρτυρίες) και τους εκδότες να προσδοκούν κάποια ευνοϊκότερα αποτελέσματα για τις πρόσφατες επενδύσεις τους.
Ο εκδοτικός χώρος ανασυντάσσεται μπροστά στα πολλαπλασιαζόμενα προβλήματα, ανακατανέμοντας τους προγραμματισμένους του τίτλους και περιορίζοντας δραστικά την παραγωγή του (αν και κάποια συμβόλαια που υπογράφτηκαν σε ανέφελες ημέρες -κυρίως με οίκους του εξωτερικού- θα πρέπει να τηρηθούν). Ήδη, οι εκδοτικές περίοδοι τείνουν να συρρικνωθούν σε δύο ή (μετά βίας) τρεις τον χρόνο: νέα βιβλία πλέον κυκλοφορούν στις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, το Πάσχα, όπως και λίγο πριν από την έναρξη των καλοκαιρινών διακοπών.
Όπως λένε πρόσωπα της εκδοτικής αγοράς, ιδιαίτερο ρόλο για την κίνηση του βιβλίου έπαιξε κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και η έντονη ρευστότητα της πολιτικής κατάστασης. Ακόμα και τα ελάχιστα δείγματα σταθεροποίησης, έφερναν κάποια δείγματα αναζωογόνησης στα χειμαζόμενα βιβλιοπωλεία, ενώ οποιαδήποτε αρνητική εξέλιξη έριχνε αυτομάτως κατακόρυφα των ενδιαφέρον.
Σύμφωνα, πάντως, με έμπειρους επαγγελματίες -που δραστηριοποιούνται πολλά χρόνια στην αγορά και είναι σε θέση να γνωρίζουν εκ των ένδον τη λειτουργία της- τα επόμενα χρόνια οι εκδοτικοί οίκοι θα πρέπει να αναπροσανατολιστούν ριζικά τόσο ως προς τον τρόπο παραγωγής όσο και ως προς τις επιλογές τους, αλλάζοντας άρδην τα πρότυπα επί τη βάσει των οποίων πορεύτηκαν την τελευταία δεκαπενταετία.
