Η Ελλάδα παρουσιάζει το υψηλότερο ποσοστό υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών και εφήβων στην Ευρώπη, με τα περισσότερα υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά να είναι στις ηλικίες 5 έως 7 ετών.
Η καθιερωμένη Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παχυσαρκίας, αποτελεί μια σημαντική υπενθύμιση ότι η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας απαιτεί μια συστημική και συλλογική προσέγγιση.
Το κεντρικό μήνυμα της φετινής εκστρατείας, “Changing Systems, Healthier Lives” (Αλλάζοντας τα Συστήματα, Δημιουργούμε Υγιέστερες Ζωές), υπογραμμίζει τη σημασία της μεταρρύθμισης των συστημάτων υγείας, διατροφής, φυσικής δραστηριότητας και κοινωνικής υποστήριξης, προκειμένου να διαμορφώσουμε ένα περιβάλλον που προάγει την υγεία και αποτρέπει την παχυσαρκία.
Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων συμμετέχει ενεργά στις πρωτοβουλίες κατά της παιδικής παχυσαρκίας και στηρίζει την προσπάθεια για αλλαγή, ενθαρρύνοντας την καλύτερη κατανόηση της παχυσαρκίας, την καταπολέμηση του στίγματος και την προώθηση στρατηγικών που θα βοηθήσουν στη βελτίωση της πρόληψης, της θεραπείας και της ποιότητας ζωής των ανθρώπων που ζουν με παχυσαρκία.
Μία από αυτές τις πρωτοβουλίες είναι η Εθνική Δράση για την αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας που αποτελεί το πρώτο ολοκληρωμένο πρόγραμμα με στόχο την πρόληψη και την καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας και υλοποιείται από το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με τη UNICEF στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 με την χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU.
Η Εθνική Δράση κατά της Παιδικής Παχυσαρκίας επιδιώκει την προστασία της υγείας των παιδιών και των εφήβων, στο πλαίσιο και της προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αναγνωρίζοντας την πολυπλοκότητα των παραγόντων που οδηγούν στην παιδική παχυσαρκία, την ανάγκη έγκαιρης πρόληψης από τα πρώτα χρόνια ζωής των παιδιών, καθώς και τον κομβικό ρόλο του σχολείου για τη διαμόρφωση των συμπεριφορών υγείας, έχουν αναπτυχθεί Εργαλειοθήκες (Toolboxes) με τίτλο “Τροφή για Δράση” που απευθύνονται σε παιδιά, εκπαιδευτικούς και στις οικογένειες των παιδιών. Βασικός σκοπός τους είναι να υποστηρίξουν τη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος στο σχολείο και στο σπίτι, με στόχο την προαγωγή ενός πιο υγιεινού και δραστήριου τρόπου ζωής για τα παιδιά και τους εφήβους.
Το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ) έχει αναλάβει, σε συνεργασία με τη UNICEF, το έργο της διάδοσης των εργαλειοθηκών μέσω του προγράμματος «Εθνικό Δίκτυο Συνεργαζόμενων Φορέων Δημόσιας Υγείας» για την αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας. Βασικός σκοπός του προγράμματος αυτού είναι η ανάπτυξη μιας ισχυρής και διαρκούς συμμαχίας μεταξύ της τοπικής και της ακαδημαϊκής κοινότητας και προσδοκά η συμμαχία και τα μέλη της να λειτουργήσουν ως τοπικοί εταίροι υλοποίησης δράσεων για την αξιοποίηση των Εργαλειοθηκών.
Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων συντονίζει τις συναφείς δράσεις στην Περιφέρεια Ηπείρου και στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων υλοποιώντας μια σειρά πρωτοβουλιών που στοχεύουν στην ενημέρωση, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση της εκπαιδευτικής και τοπικής κοινότητας. Έχουν ήδη ξεκινήσει εκπαιδευτικά σεμινάρια για συμβούλους εκπαίδευσης, εστιάζοντας στην πρόληψη και τη διαχείριση της παιδικής παχυσαρκίας, ενώ θα ακολουθήσουν προγράμματα επιμόρφωσης, δια ζώσης και διαδικτυακά, για εκπαιδευτικούς και γονείς-φροντιστές.
Στόχος των σεμιναρίων και εργαστηρίων είναι η ενίσχυση των γνώσεων και η παροχή πρακτικών εργαλείων που μπορούν να εφαρμοστούν, τόσο στο σχολικό περιβάλλον, όσο και στο σπίτι.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, συγκροτείται επίσης Περιφερειακή Ομάδα Δράσης (ΠΟΔ), η οποία θα αποτελείται από εκπροσώπους όλων των εμπλεκόμενων φορέων και θα λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος μεταξύ των ενδιαφερόμενων φορέων, ενισχύοντας τη συνεργασία και τη διάχυση καλών πρακτικών.
Μια ακόμη σημαντική πρωτοβουλία είναι η πραγματοποίηση Φεστιβάλ Υγείας, όπου παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικοί θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε διαδραστικές δράσεις, ενημερωτικές ομιλίες και αθλητικές δραστηριότητες, ενισχύοντας τη σημασία ενός υγιεινού τρόπου ζωής.
Τέλος, σχολεία των δύο Περιφερειών θα λειτουργήσουν ως κόμβοι υγείας (health hubs), φιλοξενώντας δράσεις που προάγουν τη σωματική δραστηριότητα και την υγιεινή διατροφή. Αυτά τα σχολεία-κόμβοι θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη διάδοση καλών πρακτικών και στη διαμόρφωση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας. Αλλάζοντας τα συστήματα, δημιουργούμε υγιέστερες ζωές. Μαζί, μπορούμε να εξασφαλίσουμε ένα πιο υγιές και βιώσιμο μέλλον για όλους.
Στοιχεία Επικοινωνίας για το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων: Ευαγγελία Ντζάνη, Καθηγήτρια Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων – Email: entzani@uoi.g
